A'DAN Z'YE BAHARATLARIMIZ
*Acı Kırmızı Toz Biber :
Acı ve tatlı taze biberlerin kurutulup, dövülmesinden elde edilmiştir.
Sıcak yöre yemeklerinin çoğunda kullanılır.
*Adaçayı :
Ballıbabagillerden kokulu bir bitkidir. Ege bölgesinde,
çay yapılan bir aromalı ot. Avrupa ülkelerinin mutfaklarında kızarmış patateslerin, hamurlara koyulan yağların kokulandırılmasında,
salamuralarda, etlerin dinlendirilmesinde kullanılır.
*Anason :
Anayurdu Mısır olan anason, maydanozgillerden bir bitkinin küçük,
yeşilimsi, tatlı ve baharlı bir tohumudur. Hamur işlerinde,
rakıcılıkta, gevreklerde, çöreklerde kullanılır.
*Ardıç :
Kozalaklılardan, yaz, kış yapraklarını dökmeyen, güzel kokulu,
siyahımsı, yuvarlak yemişleri bulunan bir ağaççıktır.
Kümes hayvanlarının etlerinin pişirilmesinde ve
dinlendirilen etlerde kullanılmaktadır.
*Beyaz Toz Biber :
Karabiberin dış kabuğu alınmış ve öğütülmüş olanıdır.
Karabiberden daha keskin kokuludur ama tadı karabibere göre daha hafiftir. *Biberiye : Küçük, kalınca, ensiz ve kokulu olan yaprakları av ve kümes hayvanlarının etlerinden yapılan yemeklerde, et yemeklerinde ve soslarda kullanılır. Tazesinin kullanıldığı her yerde kullanılır.
*Çemenotu :
Sert, kahverengimsi sarı renkli bir tohumdur.
Öğütülmüş olarak turşularda, çorbalarda, soslarda, güveçlerde
ve et yemeklerinde kullanılır.
*Cevz-i Bevva :
Sıcak bölgelerde yetişen bir ağacın bir yemişidir.
Rendelenerek toz haline getirilir ve tavalarda, beşamel soslarda,
et, dolma ve sarmalarda kullanılır.
*Çörekotu :
Çöreklerde ve ekmeklerin üzerine pişirilirken serpilir.
Salatalarda da çörekotu kullanılabilir.
*Defne :
Çeşitli balık, et, kümes ve av hayvanlarının etlerinden yapılan yemeklerde, soslarda ayrıca bazı turşu ve konservelerde kullanılır.
*Dereotu :
Maydonozdan sonra en çok kullanılan taze ot. Sindirimi kolaylaştırıcı bir bitkidir. Birçok salata ve zeytinyağlı yemeklerde kullanılır.
*Dolmalık Fıstık :
Özellikle dolma içlerinde kullanılır.
*Fasulye otu :
Özellikle kurufasulye ya da diğer baklagiller pişirilirken katılırsa
lezzet veren bir ottur.
*Frenk fesleğeni :
Nanegillerden tropik kökenli bir ot. Domatesle mükemmel bir uyumu vardır. Patlcan ve biberli yemeklerle de önerilir.
Sarmısakla birleştiğinde biberli bir tat kazanır.
*Frenk maydanozu :
Yerli maydanozun kıvırcık yapraklısı. Kokusu daha hafiftir.
Süslemeye çok uygundur.
*Hardal :
Bu bitkinin tohumu un durumuna getirilir ve sirkeyle karıştırılarak
macun kıvamında bir karışım yapılır.
Izgara etlerin yanında ve bazı soslarda kullanılır.
*Haşhaş Tohumu :
Haşhaş bitkisinin tohumudur. Mavi-siyah veya beyaz renkte olur.
Ekmek, çörek, börek gibi fırın ürünlerinde kullanılır.
Ayrıca kavrularak salata, kanape,
meze ve sebze yemeklerine de katılır.
*Hintcevizi :
Bir diğer adı müskat'tır. Beşamel sos ve benzerleri ile
peynirli yemeklerde kullanılır. En ince rendeden çekilir.
Acımsı tadından ötürü çok küçük miktarlarda kullanılmalıdır.
*Karabiber :
Kuru ve siyah tanelerinin baharlı ve acı bir tadı vardır.
Hemen hemen her türlü yemekte bütün veya
toz durumda kullanmak mümkündür.
*Kakule :
Sıcak iklimlerde yetişen kakulenin tohumları küçük ve
beyazımsı renktedir. İştah açıcı ve mide bozukluklarını giderici
özelliği vardır. Bu nedenle hem baharat, hem de ilaç olarak kullanılır.
*Karanfil :
Bu bitkinin koyu renkli, küçük çivi biçimindeki tomurcukları kurutulur ve öğütülerek toz haline getirildikten sonra veya
dövülmeden tane olarak kullanılır. Kompostolarda, bazı tatlılarda, şerbetlerde, keklerde, dondurmalarda,
soğanla birlikte bazı yahnilerde kullanılır.
Elma ile ilginç bir uyumu vardır.
*Kerbel :
Organik tıp için önemlidir.
Bir maydanoz türüdür. Salatalarda kullanılır.
Erst kurz vor dem Servieren von den Speisen beigeben. Für Suppen, Soßen, Salate, Eier und Gemüsegerichte. Nicht kochen, da er sonst sein Aroma und den Vitamin-C-Gehalt verliert.
Erst kurz vor dem Servieren von den Speisen beigeben. Für Suppen, Soßen, Salate, Eier und Gemüsegerichte. Nicht kochen, da er sonst sein Aroma und den Vitamin-C-Gehalt verliert.
*Kereviz :
Kökleri ve yaprakları sebze olarak kullanılan bir bitkidir.
Genel olarak pişirilerek yenir.
Bazı yerlerde yaprakları çiğ olarak da kullanılmaktadır.
*Kekik :
Etlerde, ızgaralarda, sebzelerde ve balıklarda kullanılır.
Özellikle çorbalarda nane gibi kekik de bol kullanılır.
*Kimyon :
Genel olarak toz halinde kullanılmaktadır. Türk mutfağında,
köftelerde, bazı et yemeklerinde ve sucuk yapımında kullanılır.
*Kişniş :
Kişniş genellikle şuruplarda ve likörlerde kullanılmaktadır.
Kişniş şekeri pastacılıkta ve bazı et yemeklerinde de kullanılmaktadır.
Bitkinin yaprak ve filizleri de çorba ve salatalara doğranarak yenir.
*Köftebaharı :
Köftelerde kullanılır.
*Köri :
Kimyon, biber, zerdeçal, kişniş, karanfil, kakule, zencefil, hintcevizi, demirhindi ve acı kırmızı biberden oluşan bir baharat karışımıdır.
*Kuru Tarhun :(Devamı "T" de)
Tazesinin kullanıldığı her yerde kullanılır.
*Kuşüzümü :
Pilav, dolma içleri ve bazı tatlılarda kullanılır.
*Maydanoz :
Her türlü salata ve yemekte kullanılır. Kök maydanozda ıtırlı bir yağ bulunduğundan bazı soslarda ve yemek sularında
bu köklerden yararlanılmaktadır.
*Melisotu :
Salata veya taze meyveler ile kullanılır.
*Mercanköşk :
Kuru yerlerde yetişen, güzel kokulu çiçekler açan ıtırlı bir bitkidir.
Türkiye'de türlerinin çoğu "kekik" olarak bilinmekte ve kullanılmaktadır. İstanbul, Kuzey Anadolu ve Adana'da yetişen,
Haziran ve Eylül aylarında çiçek açan 25-30 cm. boyunda,
çok yıllık otsu bir bitkidir.
Yapraklarının sapları, karşılıklı, alt kısmı tüylü ve boz renklidir.
Yapraklarının sapları, karşılıklı, alt kısmı tüylü ve boz renklidir.
Meyvası küçük ve esmer bir tohumdur.
Çiçekli dalları uçucu bir yağ taşır.
Itriyat ve likör sanayinde de yeri önemlidir.
Salatalardan başka et yemeklerinde,
sebzelerle de kullanılır. Genellikle yemeğe pişmesine yakın konur.
Sindirimi kolaylaştırıcı bir etkisi olduğundan,
av etleri gibi sindirimi zor yemeklerde mutlaka kullanılır.
*Miskotu :
Kaz, ördek, yılanbalığı gibi yağlı yiyeceklerde ve yahnilerde kullanılır.
Vermut tipi bazı şarapların yapımında vazgeçilmez bir ottur.
*Muskat : (küçük hindistan cevizi)
Kullanılan kısmı tohumudur. Itırlı bir tada ve kokuya sahip olan
muskat çok sert olduğundan rendelenmiş olarak da satılır.
Antiseptik, iştah açıcı, mide ve kalbi kuvvetlendirici ve
safra taşlarının erimesine yardımcı özellikleri vardır.
*Nane :
Çorbalardan sebzelere kadar birçok yemekte kullanılır.
Etlerden koyun ve kuzuya konulur.
Ayrıca genellikle salatalarda da kullanılır.
*Pembebiber :
Özellikle soslarda, et ve balık yemeklerinde kullanılır.
*Pimpinel :
Bir anason türüdür. Genellikle çorba, sebze ve
balık yemeklerinde kullanılır.
*Pul Kırmızı Biber :
Acı taze biberlerin kurutulup pul haline getirilmesi ile yapılır.
*Rezene :
Anason kokulu bir ot. Yaprakları dereotuna benzeyen,
kökü de sümbül soğanını andıran bu bitkinin
yemeği ve salatası yapılır.
*Roka :
Yaprakları turp yaprağına benzeyen bir bitkidir.
Salata olarak veya tava ve ızgarada pişirilmiş balık
yemekleriyle birlikte yenir. Ayrıca, servis tabaklarının
süslemesinde de kullanılır.
*Safran :
Safran, kullanıldığı yemeğe sapsarı bir renk verir.
Keskin ve hafif acımsı bir tadı vardır.
Bazı balık ve deniz mahsulleri yahnilerinde,
pilavlarda ve sütlü, pirinçli tatlılarda kullanılır.
Zeytinyağında ise hiç erimez.
Ayrıca safrandan zerde adı verilen bir tatlı da yapılır.
*Sumak :
Toz haline getirilerek kullanılmaktadır.
Ekşimsi bir tadı vardır. Kebaplara ve bazı salatalara
ekşilik vermek için kullanılır. Mantıya da yakışır.
*Susam :
Simit ve benzer çeşitli hamurlu yiyeceklerde
ya da tahin yapmında kullanılır.
*Tarçın (çubuk) :
Bazı pasta, kek, bisküviler ve sütlü tatlılarda ayrıca boza,
salep gibi içeceklerde kullanılmaktadır.
*Tarhun :
Anayurdu Sibirya olan tarhun otu, ülkemizde Ankara, Erzurum,
Gaziantep ve Şanlıurfa'da yetiştirilir.
Koyu yeşil yaprakları taze olarak da kuru olarak da kullanılır.
Çok hoş bir tadı ve kokusu vardır.
Özellikle yeşil ve domatesli salatalara hoş bir lezzet katar.
Çeşitli soslarda kullanılır.
Güzel kokusuyla tuz, biber ve sirkenin yerini tutar.
Bazı soslarda, salçalı et yemeklerde, soslarda,
yumurtalarda ve salatalarda kullanılır.
*Tatlı Kırmızı Toz Biber :
Tatlı kırmızı biberlerin kurutulup toz haline getirilmesiyle
elde edilir. Pek çok yemekte kullanılır.
*Tere :
Bu bitkinin yaprakları genellikle salata olarak yenir.
Servis tabakların süslenmelerinde de kullanılır.
*Toz Tarçın :
Çubuk tarçının kullanıldığı her yerde kullanılır.
*Vanilya :
Meksika kökenli bir baharat. Pastacılık ve şekercilikte krema,
kek, dondurma, komposto, poşe meyveler ve
sütlü tatlıları lezzetlendirmek için kullanılır.
*Yenibahar :
Kullanılan kısmı meyvesidir. İştah açıcı, gaz söktürücü
ve kabıza karşı etkilidir. Mutfakta ise etli yemeklerde,
köfte, sosis, çeşitli tatlı ve dolmalarda kullanılır.
*Zencefil :
Bir bitkinin toprak altında kalan gövdesinin kurutulmasıyla elde edilir. Genellikle şerbet, meşrubat ve likör yapımında kullanılmaktadır.
*Zerdeçal :
Yaprakları sivri uçlu, çiçekleri sarı renkte bir bitkidir.
Et, balık, yumurtalı yemeklere katılır.
Ayrıca kimi zaman safranın yerine de kullanılmaktadır.
***BU BİLGİLERİN ÜZERİNE NE İYİ GİDER?***
T Ü R K K A H V E S İ
İçindekiler-Miktar
Kahve
1 tatlı kaşığı
Şeker
1 tatlı kaşığı
Su
1 fincan
Yapılışı:
Cezveye kahve ve şekeri koyun, suyu ekleyip,
karıştırın. Kısık ateşte yüzeyindeki köpük hafif kabarıncaya kadar bekletin, köpüklü kısmını fincana boşaltıp, cezveyi yeniden ateşe koyun, kaynayınca fincana boşaltın. Sıcak servis yapın.
Notlar :
Türk kahvesi kavrulmuş kahve çekirdeklerinin incecik çekilmesiyle elde edilir. Kavurma süresi isteğe göre değişir. Kahve, yeşil çekirdek, kavrulmuş çekirdek veya çekilmiş halde kuruyemişçilerde satılır. Evlerde kahve çekmek için tunçtan yapılmış elle çalıştırılan kahve değirmenleri kullanılır. Son yıllarda elektrikle çalışan kahve makineleri çabukluğu nedeniyle tercih edilmektedir. Türk kahvesi 4 şekilde hazırlanır. Az şekerli kahve 1/2 tatlı kaşığı şeker, orta şekerli kahve 1 tatlı kaşığı şeker, çok şekerli kahveye 1 1/2 tatlı kaşığı şeker kullanılarak yapılır. Sade kahveye şeker konmaz.
Kahve için "Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır" sözü
bu içeceğin Türklerin yaşamında ne denli önemli olduğunu vurgular.
